Tiền điện tử ở ngã tư đường: Trách nhiệm đạo đức, Phong trào và các thể chế của Cypherpunk

Tiêu đề gốc: Mật mã ở ngã tư đường: Trách nhiệm đạo đức, Phong trào Cypherpunk và các thể chế
Tác giả gốc: Eric Blair
Biên soạn gốc: Kurt Pan, BTCStudy

Lấy cảm hứng từ Tuyên ngôn Cypherpunk và phân tích của Phillip Rogaway về các đặc điểm đạo đức của mật mã, bài viết này khám phá sự giao thoa giữa công việc mật mã và trách nhiệm đạo đức với hoạt động chính trị. Cuộc thảo luận đề cập đến bối cảnh lịch sử cho sự phát triển của mật mã, nền tảng triết học của hệ tư tưởng cypherpunk và những thách thức đương đại do các mối lo ngại về quyền riêng tư và giám sát hàng loạt đặt ra. Bằng cách xem xét các khía cạnh này, bài viết này kêu gọi một cam kết đổi mới trong việc phát triển các giải pháp mật mã ưu tiên nhân quyền và hàng hóa công cộng.

Giới thiệu

Mật mã từ lâu đã là một công cụ để đảm bảo an ninh liên lạc và bảo vệ quyền riêng tư. Tuy nhiên, vai trò của nó vượt xa việc thực hiện kỹ thuật và bao gồm các khía cạnh chính trị và đạo đức quan trọng. Tuyên ngôn Cypherpunk [7] do Eric Hughes viết năm 1993 đã nhấn mạnh bản chất chính trị vốn có của mật mã và ủng hộ việc sử dụng nó như một phương tiện đảm bảo quyền riêng tư và tự do cá nhân. Tương tự, công trình của Phillip Rogaway [10] nhấn mạnh trách nhiệm đạo đức của các nhà mật mã học, đặc biệt là trong bối cảnh bị giám sát hàng loạt và gây ảnh hưởng xã hội.

Về cơ bản, mật mã có thể được coi là một phương tiện "vũ trang" để công chúng tự bảo vệ mình. Tuyên ngôn năm 1993 và công trình của Rogaway nhấn mạnh hai điểm chính: sự mất lòng tin vào chính phủ và việc bảo vệ dữ liệu tập thể. Tình cảm này được lặp lại trong suy nghĩ của David Chaum, người đã đề xuất một mô hình giao dịch dựa vào mã hóa mạnh mẽ để bảo vệ quyền riêng tư. Mặc dù đã hơn 40 năm trôi qua kể từ khi những ý tưởng này lần đầu tiên được đề xuất nhưng giấc mơ bảo vệ xã hội khỏi việc lạm dụng thông tin vẫn còn xa vời. Như Chaum cảnh báo:

“Máy tính hóa đang lấy đi khả năng của các cá nhân trong việc giám sát và kiểm soát cách sử dụng thông tin về bản thân họ (…) đang tạo nền tảng cho một xã hội. xã hội lưu trữ Đặt nền tảng cho một xã hội trong đó máy tính có thể được sử dụng để suy ra lối sống, thói quen, nơi ở và mối quan hệ cá nhân của người tiêu dùng bình thường dựa trên dữ liệu được thu thập trong quá trình giao dịch của họ” [5].

Trên thực tế, chúng tôi đã đi theo một hướng khác. Ngày nay, chúng ta dựa vào dữ liệu này để đơn giản hóa và cải thiện cuộc sống của mình. Hơn nữa, chúng tôi sẵn sàng cung cấp dữ liệu này để làm cho thiết bị trở nên "thông minh hơn" và phù hợp hơn với nhu cầu của chúng tôi. Một mặt, điều này giúp chúng ta có nhiều thời gian hơn để tập trung vào các nhiệm vụ khác, chẳng hạn như phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo tiên tiến. Mặt khác, chúng ta cũng đã quên mất bản chất tại sao mật mã lại cần thiết và giấc mơ ban đầu là gì.

Việc chuyển từ quan điểm lấy quyền riêng tư làm trung tâm sang quan điểm coi trọng việc chia sẻ dữ liệu để thuận tiện đã nêu bật một vấn đề nan giải nghiêm trọng về mặt đạo đức. Trong khi những tiến bộ công nghệ giúp cuộc sống dễ dàng hơn, chúng cũng làm tăng nguy cơ tạo ra một xã hội bị giám sát. Đặc tính của cypherpunk trong việc trao quyền cho các cá nhân và bảo vệ quyền riêng tư của họ dường như trái ngược với thực tiễn ngày nay. Để dung hòa những khác biệt này, các nhà mật mã học và những người ủng hộ quyền riêng tư phải nhen nhóm lại tầm nhìn ban đầu của mật mã—không chỉ là một công cụ thuận tiện mà còn là một công cụ để bảo vệ quyền riêng tư, quyền tự chủ và bảo vệ khỏi các phương tiện giám sát không được kiểm soát.

Một sự thay đổi mô hình khác liên quan đến mối liên hệ giữa mật mã và chủ nghĩa vô chính phủ. Như đã nêu trong Tuyên ngôn về chủ nghĩa vô chính phủ tiền điện tử ban đầu, tư tưởng của chủ nghĩa vô chính phủ và việc sử dụng mật mã có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Về bản chất, mật mã được coi là một công cụ để thúc đẩy các nguyên tắc vô chính phủ. Chủ nghĩa vô chính phủ, vốn phản đối mọi hình thức quyền lực và kêu gọi bãi bỏ các thể chế, đã tìm thấy một đồng minh tự nhiên trong ngành mật mã.

Ở một số khía cạnh, thực tiễn mật mã hiện đại tiếp tục thách thức thẩm quyền của tổ chức. Tuy nhiên, có một nghịch lý ở đây: mặc dù mật mã được thiết kế để chống lại sự kiểm soát tập trung nhưng việc phát triển và triển khai nó thường được xác định bởi các chuyên gia và được tài trợ bởi các công ty và tổ chức công nghệ lớn. Điều này tạo ra sự căng thẳng giữa lý tưởng phi tập trung vô chính phủ và thực tế đổi mới mật mã được thúc đẩy bởi các thực thể quyền lực. Để thực sự tôn vinh tầm nhìn của cypherpunk và chủ nghĩa vô chính phủ, cần phải tìm cách phát triển và triển khai các công cụ mật mã để trao quyền cho các cá nhân trong khi chống lại bất kỳ hình thức hợp nhất quyền lực nào.

Trong cộng đồng của chúng ta cũng có một nghịch lý mỉa mai về việc tập trung hóa kiến thức. Một trong những chính sách và phương châm của IACR (Hiệp hội nghiên cứu mật mã quốc tế) được yêu mến là phổ biến kiến thức trên toàn thế giới. Ý tưởng ban đầu và thuần khiết thật tuyệt vời; tuy nhiên, ở đâu đó, ý tưởng này trở nên chua chát. Hãy xem xét mục đích của tổ chức phi lợi nhuận của bạn. Từ "Phi lợi nhuận" được nhấn mạnh ở đây. Tuy nhiên, tại mọi cuộc họp của IACR, một trong những slide đầu tiên được trình chiếu là "Chúng tôi có tình hình tài chính vững mạnh". Điều thú vị là, đối với một hiệp hội muốn minh bạch, rất khó tìm thấy dữ liệu về “tài chính” của hiệp hội đó ngoài việc tham dự các cuộc họp. Ngoài ra, hàng năm chúng tôi thấy phí đăng ký hội nghị và số tiền tài trợ tăng lên, trong khi mục tiêu ban đầu là chia sẻ kiến thức dường như xa vời hơn hoặc chỉ là điều không tưởng.

Nói một cách thẳng thắn, chúng tôi chỉ đơn giản là xây dựng dưới vỏ bọc của một nỗ lực học thuật, lợi dụng chủ nghĩa vô chính phủ ban đầu, các giáo sư nổi tiếng và thời kỳ thú vị trong mật mã cấu trúc A công ty đeo mặt nạ. Sự thay đổi này khỏi các nguyên lý cơ bản của tầm nhìn vô chính phủ và cypherpunk cho thấy sự cần thiết phải quay trở lại nguồn gốc phát triển của mật mã – đảm bảo rằng nó vẫn là một công cụ trao quyền cho các cá nhân và bảo vệ quyền riêng tư khỏi mọi hình thức tập trung và kiểm soát.

Trong bài viết này, mục tiêu của chúng tôi là trình bày quan điểm xã hội toàn diện về mật mã và các thực thể đã tạo ra những tiến bộ về mật mã trong nhiều năm qua. Chúng ta sẽ khám phá những trách nhiệm đạo đức của mật mã, nguồn gốc của các phong trào xã hội mà mật mã đã ảnh hưởng và quỹ đạo hiện tại của mật mã. Trọng tâm sẽ là truy tìm tầm quan trọng lịch sử của mật mã và cách nó đã định hình các khía cạnh khác nhau của xã hội chúng ta. Bằng cách xem xét những yếu tố này, chúng tôi hy vọng sẽ hiểu sâu hơn về vai trò nhiều mặt của mật mã trong thế giới hiện đại.

Bối cảnh lịch sử và tác động của mật mã

Ban đầu, mật mã học được định nghĩa là toán học và một nhánh khoa học máy tính tập trung vào phát triển các kỹ thuật mã hóa và giải mã thông tin liên lạc. Tuy nhiên, ngày nay phạm vi của mật mã đã mở rộng đáng kể. Mặc dù mật mã hiện đại vẫn bắt nguồn từ toán học nhưng nó cũng liên quan đến khoa học máy tính, kỹ thuật điện, vật lý và một số ngành khác. Do đó, một định nghĩa toàn diện hơn về Mật mã hiện đại là: "Mật mã là một lĩnh vực đa ngành dành riêng cho việc nghiên cứu về bảo mật kỹ thuật số, nhằm cung cấp các công cụ đảm bảo an ninh cho thông tin liên lạc."

Sự phát triển của mật mã đã bị ảnh hưởng sâu sắc bởi việc sử dụng nó trong truyền thông thời chiến và sự phát triển của nó thành các ứng dụng an ninh kỹ thuật số. Một số cột mốc lịch sử quan trọng bao gồm:

· Chiến tranh thế giới thứ hai và Máy Enigma:Việc sử dụng mật mã trong liên lạc quân sự và cuộc đàn áp của quân Đồng minh nêu bật tính chất kép của công việc mật mã, vừa là công cụ bảo mật vừa là mục tiêu của kẻ thù.

· Sự xuất hiện của mật mã khóa công khai: Sự ra đời của mật mã khóa công khai vào những năm 1970 đã cách mạng hóa truyền thông an toàn và cung cấp nền tảng cho hiện đại Việc thực hành mật mã đã đặt nền móng.

· Thuật toán Shor và Hệ số nguyên tố: Phát triển các thuật toán lượng tử có khả năng phá vỡ mật mã khóa công khai hiện đại được triển khai trên toàn thế giới.

Mật mã học đã có những tiến bộ đáng kể trong Thế chiến thứ hai, các hoạt động mật mã và phân tích mật mã rất tích cực trong thời kỳ này. Sự thành công của việc phân tích mật mã trong thời kỳ này đã nêu bật tầm quan trọng của việc phân tích nghiêm ngặt và khả năng xảy ra các lỗ hổng trong các phương pháp mã hóa.

Khi ngành công nghiệp máy tính phát triển và nhu cầu của khu vực tư nhân về phần cứng và phần mềm bảo mật cũng tăng lên, việc sử dụng công nghệ mã hóa trong nước (ban đầu được phân loại là thiết bị chiến tranh) và các quy định hạn chế xuất khẩu đã lỗi thời. Tiến bộ công nghệ liên tục đòi hỏi các biện pháp an ninh tiên tiến [6]. Sự không tin tưởng vào việc thu thập dữ liệu và các quy định lỗi thời đã kết hợp lại dẫn đến việc ủng hộ công nghệ mã hóa, vốn vừa trở thành nhu cầu thiết yếu của thị trường vừa là một hình thức phản đối các hệ thống giám sát đang phát triển.

Vào giữa những năm 1990, với sự phát triển của thuật toán Shor, những đột phá khoa học lớn đã được thực hiện trong lĩnh vực mật mã. Thuật toán lượng tử này giải quyết hiệu quả các vấn đề như hệ số nguyên và logarit rời rạc, tạo thành nền tảng của nhiều hệ thống mật mã cổ điển như RSA và ECC. Sự xuất hiện của thuật toán Shor đã kích thích sự phát triển của mật mã hậu lượng tử, với mục tiêu là xây dựng các thuật toán mật mã có thể chống lại các cuộc tấn công lượng tử. Điều này đã trở thành một lĩnh vực nghiên cứu quan trọng vì việc triển khai máy tính lượng tử trong tương lai có thể làm suy yếu tính bảo mật của các hệ thống mật mã hiện tại. Việc đảm bảo chuyển đổi sang các phương pháp mã hóa kháng lượng tử là rất quan trọng để duy trì tính toàn vẹn và bảo mật của truyền thông kỹ thuật số trong kỷ nguyên hậu lượng tử.

Các cơ quan tiêu chuẩn hóa như NIST (Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia) và ISO (Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế) đã đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển và áp dụng mật mã Nó đóng một vai trò quan trọng trong việc đảm bảo khả năng tương tác và bảo mật giữa các hệ thống và ứng dụng khác nhau. Các tiêu chuẩn này cung cấp hướng dẫn để triển khai an toàn các thuật toán và giao thức mã hóa, những yếu tố quan trọng để bảo vệ thông tin nhạy cảm trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Cryptozoology hiện là nền tảng của các công nghệ hiện đại như blockchain, tiền kỹ thuật số, ứng dụng trò chuyện an toàn và Internet of Things (IoT). Ví dụ: công nghệ blockchain dựa vào hàm băm mật mã và chữ ký số để đảm bảo tính toàn vẹn và xác thực của giao dịch. Tương tự như vậy, mã hóa đầu cuối trong các ứng dụng trò chuyện như Signal và WhatsApp đảm bảo rằng chỉ người nhận dự định mới có thể đọc tin nhắn.

Lĩnh vực này cũng phải tiếp tục phát triển để đối phó với nhiều cuộc tấn công mật mã, bao gồm các cuộc tấn công kênh bên, các cuộc tấn công liệt kê bạo lực và các kỹ thuật phân tích mật mã phức tạp. Các nhà nghiên cứu cũng không ngừng phát triển các kỹ thuật phòng thủ mới và các phương pháp mã hóa nguyên thủy để tăng cường tính bảo mật của hệ thống kỹ thuật số và bảo vệ khỏi các mối đe dọa ngày càng gia tăng này.

Trong tương lai, các xu hướng mới nổi trong nghiên cứu mật mã bao gồm những tiến bộ trong mã hóa đồng hình, cho phép thực hiện các phép tính trên dữ liệu được mã hóa mà không cần giải mã bằng chứng không có kiến thức; có thể xác minh một tuyên bố mà không tiết lộ bất kỳ thông tin nào ngoại trừ việc phân phối khóa lượng tử là đúng, sử dụng các nguyên tắc cơ học lượng tử để phân phối khóa mật mã một cách an toàn.

Tuyên ngôn Cypherpunk: Tuyên ngôn chính trị

Trong "Cypherpunks: Quyền riêng tư trong thời đại kỹ thuật số " và Bảo mật"[3], Anderson đã giải quyết một số vấn đề về đạo đức và tuyên ngôn của phong trào cypherpunk từ góc độ triết học mới. Cuốn sách này tương đối mới và áp dụng cách tiếp cận hiện đại về đạo đức của phong trào cypherpunk.

"Tuy nhiên, triết lý của cypherpunk không chỉ nói về chính trị của an ninh và quyền riêng tư. Về cốt lõi, thế giới quan của cypherpunk về cơ bản là mang tính quy chuẩn, nghĩa là, nó dựa trên những tuyên bố về những gì mọi người và các tổ chức nên làm và xã hội nên như thế nào.”[3]

Câu trích dẫn này cho phép chúng ta kết nối nó với phong trào vô chính phủ và thậm chí suy ra rằng triết lý cypherpunk có thể được coi là sự lặp lại kỹ thuật số của chủ nghĩa vô chính phủ. Có thể rút ra một sự tương tự với tác phẩm đầu tiên của Bakunin, vốn phản ánh những khẳng định tương tự về các chuẩn mực xã hội:

"Chúng tôi tin chắc rằng tự do không có chủ nghĩa xã hội có nghĩa là đặc quyền và bất xứng. chủ nghĩa xã hội không có tự do là chế độ nô lệ và man rợ."[4]

Cả hai đoạn đều nhấn mạnh cách xây dựng xã hội và cân bằng giữa tự do và công lý. Triết lý cypherpunk của Anderson nhấn mạnh đến quyền riêng tư và bảo mật kỹ thuật số, trong khi chủ nghĩa vô chính phủ của Bakunin nhấn mạnh sự cần thiết của tự do và bình đẳng xã hội. Chúng cùng nhau phản ánh tầm nhìn chung về các nguyên tắc chuẩn mực hướng dẫn lý tưởng của xã hội. Điều này đặt ra một câu hỏi tự nhiên cho phong trào cypherpunk: "Đây có phải là hướng dẫn cho một xã hội kỹ thuật số?"

Như đã đề cập trước đó, chúng ta phải thừa nhận rằng thế giới "thực tế" và thế giới “kỹ thuật số” ngày càng trở nên mờ nhạt. Do đó, một câu hỏi liên quan khác là: "Chúng ta có nên cập nhật quan điểm của mình về các cấu trúc mật mã để phản ánh thực tế thống nhất này không?"

Tuyên ngôn Cypherpunk coi mật mã là một công cụ thiết yếu để bảo vệ quyền riêng tư và thúc đẩy tự do cá nhân trong thời đại kỹ thuật số. Các nguyên tắc chính của Tuyên bố bao gồm:

· Quyền riêng tư là quyền cơ bản: Khẳng định rằng quyền riêng tư là điều cần thiết cho một xã hội tự do và rằng các cá nhân phải có biện pháp để bảo vệ thông tin cá nhân của mình. Quyền riêng tư này được coi là nền tảng của các quyền tự do dân sự khác, nhấn mạnh rằng nếu không có quyền riêng tư, các quyền tự do khác sẽ bị xâm phạm nghiêm trọng.

· Phân quyền và trao quyền cho cá nhân: Nhấn mạnh vào tầm quan trọng của các hệ thống phi tập trung và trao quyền cho các cá nhân thông qua mật mã mạnh mẽ. Phân cấp là điều cần thiết để ngăn chặn sự lạm dụng quyền lực của các thực thể tập trung, tạo ra một hệ sinh thái kỹ thuật số công bằng và linh hoạt hơn.

· Hoạt động tích cực và ứng dụng thực tế: Khuyến khích các nhà hoạt động phát triển và triển khai các công cụ mật mã để chống lại sự giám sát của chính phủ và doanh nghiệp. Hoạt động này bắt nguồn từ niềm tin rằng các giải pháp công nghệ thiết thực là cần thiết để bảo vệ quyền tự do trong thời đại kỹ thuật số, nơi mà chỉ các biện pháp lập pháp có thể là không đủ.

Trong một thế giới hiện đại, nơi thực tế kỹ thuật số và vật lý đan xen nhau, các nguyên tắc của Tuyên ngôn Cypherpunk trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Mật mã học không chỉ là một công cụ để bảo vệ thông tin mà còn là một yếu tố thiết yếu trong việc đảm bảo chủ quyền cá nhân và chống lại các cấu trúc áp bức. Khi công nghệ tiếp tục phát triển, lời kêu gọi của Tuyên ngôn về quyền riêng tư, phân cấp và hoạt động tích cực sẽ cung cấp một khuôn khổ quan trọng để xây dựng một xã hội kỹ thuật số công bằng và bình đẳng.

Trách nhiệm đạo đức của các nhà mật mã

Phillip Rogaway trong bài viết "Đặc điểm đạo đức của công việc mật mã" Trong [ 10] người ta lập luận rằng nghiên cứu mật mã không mang tính trung lập về giá trị và các nhà mật mã học có trách nhiệm đạo đức trong việc xem xét các tác động chính trị và xã hội trong công việc của họ. Ông đưa ra một số điểm chính:

· Trách nhiệm đạo đức:Các nhà nghiên cứu mật mã nên nhận thức được trách nhiệm đạo đức của mình và tác động của công việc của họ đối với tác động về xã hội.

· Bối cảnh lịch sử: Sự phát triển của mật mã có liên quan chặt chẽ đến lợi ích của chính phủ và quân đội, đặc biệt là trong giám sát và thu thập thông tin tình báo.

· Giám sát và kiểm soát:Công việc mật mã hiện đại thường gián tiếp hỗ trợ các hệ thống giám sát và kiểm soát, có thể liên quan đến các giá trị về quyền riêng tư và xung đột về quyền tự do dân sự.

· Hàng hóa công cộng: Các nhà nghiên cứu mật mã nên cố gắng đóng góp cho hàng hóa công cộng và phát triển các hệ thống bảo vệ quyền riêng tư cá nhân và chống lại công nghệ độc tài.

· Tham gia chính trị: Rogaway khuyến khích các nhà mật mã tham gia chính trị và xem xét những tác động xã hội rộng lớn hơn trong nghiên cứu của họ.

Rogaway ủng hộ sự thay đổi mô hình trong mật mã, ủng hộ các nhà nghiên cứu áp dụng cách tiếp cận có ý thức xã hội hơn. Điều này đòi hỏi không chỉ tập trung vào các khía cạnh kỹ thuật mà còn phải tích cực tham gia vào các cuộc thảo luận về các khía cạnh đạo đức và chính trị trong công việc của họ.

Bất chấp ảnh hưởng của bài báo của Rogaway, những thách thức đạo đức trong học thuật mật mã hầu như không thay đổi. Chúng bao gồm Hiệp hội nghiên cứu mật mã quốc tế (IACR), vẫn thiếu các hướng dẫn đạo đức chính thức.

Tiền điện tử có bản chất đa ngành - nhưng cho dù nó bắt nguồn từ toán học, khoa học máy tính hay kỹ thuật, nó cũng đặt ra câu hỏi về những nghi ngờ về nền tảng đạo đức của nó. Karst và Slegers [8] nhấn mạnh sự hội tụ đa dạng về đạo đức giữa các lĩnh vực cung cấp giáo dục về mật mã, nhấn mạnh sự cần thiết của các tiêu chuẩn đạo đức chung.

Ngược lại, một số bộ phận thể hiện khuôn khổ đạo đức rõ ràng hơn những bộ phận khác. Ví dụ: Hiệp hội Máy tính (ACM) duy trì một quy tắc chi tiết về hành vi đạo đức và nghề nghiệp, bao gồm các hướng dẫn về tính trung thực, quyền riêng tư và đóng góp cho xã hội [1]. Hiệp hội Toán học Hoa Kỳ (AMS) và Hiệp hội Toán học Hoa Kỳ (MAA) cung cấp hướng dẫn tổng quát hơn về hành vi đạo đức [2,9]. Trên thực tế, chúng ta có thể nói rằng các quy tắc nghề nghiệp chỉ đề cập ngắn gọn (và rất mơ hồ) đến các vấn đề liên quan đến đạo đức:

"MAA yêu cầu các giám đốc, cán bộ, thành viên, những người được MAA trả thù lao và những người đóng góp thời gian cũng như tất cả nhân viên phải tuân thủ các tiêu chuẩn cao về kinh doanh và đạo đức cá nhân khi thực hiện nhiệm vụ của mình. nghĩa vụ và trách nhiệm "[9]

"Khi công việc toán học có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, an toàn hoặc phúc lợi công cộng, các nhà toán học có trách nhiệm tiết lộ tác động của công việc của họ cho người sử dụng lao động và công chúng khi cần thiết."[2>

Đáng chú ý là Hiệp hội Toán học Công nghiệp và Ứng dụng (SIAM) thiếu một quy tắc đạo đức chính thức. IACR, một cơ quan mật mã quan trọng khác, cũng thiếu một tuyên bố đạo đức toàn diện mặc dù tập trung vào mật mã. Khoảng cách này rất rõ ràng do mật mã có sự giao thoa sâu sắc với các vấn đề chính trị và xã hội.

Thảo luận triết học về đạo đức

Do bản chất triết học và những cách giải thích khác nhau trong văn học, Thật khó để định nghĩa đạo đức là gì. Đạo đức giải quyết các vấn đề như đạo đức, giá trị, hành vi đúng sai và các nguyên tắc hướng dẫn hành vi cá nhân hoặc tập thể. Nó nghiên cứu những gì tạo nên hành vi tốt và xấu, cách các cá nhân nên hành động trong các tình huống khác nhau và lý do đằng sau những phán xét về mặt đạo đức [11].

Là một cộng đồng bắt nguồn từ toán học và khoa học máy tính, cộng đồng mật mã đánh giá cao tính chính xác của các định nghĩa và lý luận chặt chẽ. Tuy nhiên, lý luận đạo đức cung cấp một lộ trình dẫn đến một định nghĩa chính thức hơn. Nó liên quan đến việc xây dựng các lập luận được hỗ trợ bởi các lập luận và kết luận hợp lý, nhằm đạt được tính chính xác và mạch lạc logic.

“Suy nghĩ đạo đức của chúng ta phải có hai mục tiêu bổ sung cho nhau: hành động đúng đắn và có thể ủng hộ ý kiến của mình bằng lý luận hoàn hảo. Chúng tôi muốn sự thật. cũng muốn đảm bảo rằng ý kiến của chúng tôi được hỗ trợ bởi những lý do chính đáng, cả về những giả định ban đầu của chúng tôi về vấn đề và những kết luận cuối cùng mà chúng tôi rút ra. Điều này cung cấp hai tiêu chí cho lý luận đạo đức tốt: Thứ nhất, chúng ta phải tránh nó. logic tư duy đạo đức của chúng ta phải chặt chẽ và không có lỗi" [11, Chương 1, trang 10]

Cuộc tranh luận về đạo đức của công việc mật mã xoay quanh việc cải thiện năng lực công nghệ và giải quyết các hậu quả đạo đức của sự tiến bộ như vậy. Các nhà nghiên cứu mật mã phải điều hướng các địa hình đạo đức phức tạp vì công việc của họ vừa bảo vệ quyền riêng tư cá nhân vừa cho phép giám sát. Đặc tính đạo đức của công việc mật mã đòi hỏi một cách tiếp cận mang tính phản ánh, xem xét cách các công cụ và công nghệ mật mã tác động đến các chuẩn mực và giá trị xã hội. Cuộc tranh luận này không chỉ mang tính học thuật mà còn có ý nghĩa thực tế, ảnh hưởng đến các quyết định chính sách và định hình tương lai của quyền riêng tư và bảo mật trong thời đại kỹ thuật số. Việc giải quyết những câu hỏi đạo đức này đòi hỏi một cuộc đối thoại liên tục giữa các nhà công nghệ, nhà đạo đức, nhà hoạch định chính sách và công chúng để đảm bảo rằng những tiến bộ trong mật mã phù hợp với lợi ích xã hội rộng lớn hơn.

Nói cách khác, việc thiếu các quy tắc ứng xử và đạo đức trong lĩnh vực này có thể gây tổn hại cho sự phát triển của nó trong tương lai, đặc biệt khi nó thu hút nhiều nhà khoa học thuộc nhiều tầng lớp và lứa tuổi khác nhau. Chúng ta không thể cho rằng mọi người đều sẽ tuân thủ đạo đức của lĩnh vực này. Tuy nhiên, việc thiết lập một quy tắc đạo đức rõ ràng có thể đảm bảo rằng các tuyên bố của các hiệp hội học thuật chính xác và nhất quán hơn, điều chỉnh các điều lệ của họ với các nguyên tắc rộng hơn về tính chính trực và đạo đức khoa học.

Tiền điện tử, chủ nghĩa vô chính phủ và tương lai

Như đã đề cập trong Phần 3, Tuyên ngôn Cypherpunk cho thấy những điểm tương đồng nổi bật với chủ nghĩa vô chính phủ . Mối quan hệ giữa mật mã và chủ nghĩa vô chính phủ bắt nguồn từ sự nhấn mạnh chung của họ về quyền riêng tư, tự do cá nhân và khả năng chống lại sự kiểm soát tập trung. Các điểm giao nhau chính bao gồm:

· Quyền riêng tư và quyền tự chủ cá nhân:Những người theo chủ nghĩa vô chính phủ ủng hộ quyền tự chủ cá nhân và quyền riêng tư cá nhân đối với nhà nước hoặc cơ quan tập trung khác vì bất kỳ lý do gì. hình thức kiểm soát hoặc giám sát. Công nghệ mật mã cho phép các cá nhân duy trì quyền riêng tư và quyền tự chủ của họ trong thời đại kỹ thuật số.

· Chống lại sự kiểm soát tập trung: Chủ nghĩa vô chính phủ phản đối sự kiểm soát tập trung và các cơ cấu phân cấp, ủng hộ sự phân cấp và liên kết tự nguyện. Cryptozoology hỗ trợ các hệ thống phi tập trung bằng cách cho phép giao dịch và liên lạc ngang hàng an toàn mà không cần dựa vào các tổ chức tập trung.

· Trao quyền cho các cá nhân: Những người theo chủ nghĩa vô chính phủ nhằm mục đích trao quyền cho các cá nhân bằng cách dỡ bỏ các hệ thống áp bức và tạo điều kiện cho chính quyền tự trị và hỗ trợ lẫn nhau . Các công cụ mật mã cho phép các cá nhân bảo vệ dữ liệu và thông tin liên lạc của họ, giúp họ kiểm soát sự hiện diện và tương tác kỹ thuật số của mình.

· Ẩn danh và bút danh: Tính ẩn danh cho phép những người theo chủ nghĩa vô chính phủ tự bảo vệ mình khỏi sự đàn áp của nhà nước và tổ chức mà không sợ bị trả thù một chiến lược. Các công nghệ tiền điện tử như Tor và tiền điện tử ẩn danh cung cấp tính ẩn danh và bút danh, cho phép các cá nhân hoạt động mà không tiết lộ danh tính của họ.

· Nền tảng triết học: Nền tảng triết học của chủ nghĩa vô chính phủ bao gồm niềm tin vững chắc vào quyền tự do cá nhân, không bị ép buộc và nghi ngờ chính quyền. Phong trào cypherpunk ủng hộ việc sử dụng mật mã để đạt được quyền riêng tư và bảo mật, đồng thời chia sẻ các giá trị triết học tương tự.

· Bối cảnh lịch sử: Trong suốt lịch sử, những người theo chủ nghĩa vô chính phủ thường sử dụng các phương thức liên lạc bí mật để tránh bị phát hiện và trấn áp. Mật mã hiện đại được phát triển một phần xuất phát từ mong muốn bảo vệ các cá nhân và nhóm khỏi các chế độ độc tài.

Từ những điểm chính này, rõ ràng mật mã là một công cụ quan trọng để đạt được nhiều mục tiêu vô chính phủ khác nhau. Các phương pháp mã hóa được điều chỉnh để đáp ứng các nhu cầu cụ thể trong khuôn khổ vô chính phủ, chẳng hạn như đảm bảo các kênh liên lạc an toàn, bảo vệ danh tính của các nhà hoạt động và tạo điều kiện cho sự hợp tác phi tập trung. Bằng cách cho phép các tương tác riêng tư và an toàn, mật mã có thể giúp những kẻ vô chính phủ chống lại sự giám sát và duy trì an ninh hoạt động. Việc trao quyền công nghệ này cho phép áp dụng thực tế các nguyên tắc vô chính phủ, tạo ra một môi trường nơi các hiệp hội phi tập trung và tự nguyện có thể phát triển mà không có sự can thiệp từ bên ngoài.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, các giá trị từng là nền tảng cho sự phát triển của tiền điện tử dường như đã bị lu mờ bởi sự tập trung vào lợi ích kinh tế. Sự trỗi dậy của tiền điện tử, mặc dù ban đầu phù hợp với lý tưởng phân cấp và tự chủ tài chính, nhưng ngày càng bị chi phối bởi lợi ích đầu cơ và động cơ lợi nhuận. Sự chuyển hướng sang kiếm tiền này có nguy cơ làm suy yếu nền tảng đạo đức của mật mã và chuyển hướng sự chú ý khỏi tiềm năng bảo vệ quyền riêng tư và trao quyền cho các cá nhân của nó. Cộng đồng phải ghi nhớ các giá trị ban đầu được các cypherpunks đưa ra và nỗ lực cân bằng sự đổi mới với những cân nhắc về đạo đức, đảm bảo rằng việc theo đuổi lợi nhuận không làm lu mờ cam kết về quyền riêng tư và tự do cá nhân.

Mật mã học đã thay đổi đáng kể kể từ khi giao thức trao đổi khóa Diffie-Hellman ra đời. Ban đầu, mật mã là một lĩnh vực mang tính học thuật và khoa học cao, tập trung vào tiến bộ lý thuyết và theo đuổi trí tuệ. Tuy nhiên, theo thời gian, nó đã phát triển thành một lĩnh vực thương mại, với các công ty sử dụng công nghệ mật mã để phát triển và bán sản phẩm. Quá trình thương mại hóa này đã chuyển trọng tâm từ khám phá học thuật sang các giải pháp theo định hướng thị trường, thường ưu tiên lợi nhuận hơn các giá trị đạo đức và khoa học vốn định hướng lĩnh vực này ban đầu. Điều quan trọng đối với cộng đồng mật mã là quay trở lại cội nguồn học thuật của mình và tái khẳng định cam kết của mình đối với tính nghiêm ngặt về mặt khoa học và trách nhiệm đạo đức. Chúng ta cần tập trung lại vào một số khía cạnh học thuật chính của mật mã. Mặc dù các quy trình được tiêu chuẩn hóa và triển khai bảo mật là quan trọng nhưng chúng có nên thu hút toàn bộ sự chú ý của chúng ta không? Chẳng phải sẽ có tương lai cho việc khám phá các cuộc tấn công mới và phát triển các chương trình mã hóa thay thế sao?

Sự giao thoa giữa mật mã và chủ nghĩa vô chính phủ cho thấy sự liên kết sâu sắc trong các giá trị cốt lõi của chúng về quyền riêng tư, quyền tự do cá nhân và khả năng chống lại sự kiểm soát tập trung. Bằng cách khám phá những kết nối này một cách chi tiết, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về vai trò của mật mã trong việc thúc đẩy các nguyên tắc này và giải quyết những thách thức đạo đức nảy sinh. Đối thoại và hợp tác liên tục giữa các nhà công nghệ, nhà đạo đức và nhà hoạt động là rất quan trọng để đảm bảo rằng những tiến bộ về mật mã giúp xây dựng một xã hội tự do và công bằng hơn.

Một điểm quan trọng khác là khoảng cách ngày càng tăng giữa trọng tâm học thuật trong lĩnh vực của chúng tôi và khái niệm “phi lợi nhuận”. Chẳng phải mục tiêu đầu tiên của chúng ta là nâng cao kiến thức sao? Khi nào chúng ta mất tập trung và để công nghệ lớn chi phối các cuộc họp của mình? Ví dụ, làm thế nào một sinh viên không có nhiều tiền có thể tham dự một hội nghị ở một thành phố như Zurich, nơi phí đăng ký khoảng €450, cộng với chi phí khách sạn và đi lại? Mặc dù trợ cấp cung cấp một phần giải pháp, nhưng sẽ tốt hơn nếu chọn những địa điểm rẻ hơn cho phép sự tham gia rộng rãi hơn? Từ khi nào mà chúng ta trở nên theo chủ nghĩa tinh hoa đến mức không thể tổ chức hội nghị ở những thành phố ít nổi tiếng hơn nhưng kinh tế hơn? Việc chuyển sang các địa điểm có chi phí cao này hạn chế khả năng tiếp cận và tính toàn diện, điều này trái với các giá trị cơ bản của học thuật và nghiên cứu khoa học.

Tài liệu tham khảo:

1.ACM. Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp của ACM.
2.Hiệp hội Toán học Hoa Kỳ (AMS). Hướng dẫn đạo đức của hiệp hội toán học Hoa Kỳ.http://www.ams.org/about-us/governance/policy-statements/sec-ethics, 2024. [Trực tuyến; truy cập ngày 10 tháng 5 năm 2024].
3.Patrick D Anderson. Đạo đức học Cypherpunk: Đạo đức cấp tiến cho thời đại kỹ thuật số, 2022.
4.Mikhail Bakunin. Chủ nghĩa liên bang, chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa chống thần học. 147, 1867.
5.David Chaum. Bảo mật không có nhận dạng: Hệ thống giao dịch khiến ông lớn trở nên lỗi thời.

Truyền thông của ACM, 28(10):1030–1044, 1985.
6.Whitfield Diffie và Susan Landau. Quyền riêng tư trên mạng: Chính sách nghe lén và mã hóa.MIT Press, 2001.
7.Eric Hughes. Tuyên ngôn của một cypherpunk, 1993.
8.Nathaniel Karst và Rosa Slegers . Mật mã trong bối cảnh: đồng giảng dạy đạo đức và toán học.PRIMUS, 29(9):1039–1059, 2019.
9.Hiệp hội Toán học Hoa Kỳ (MAA). Môi trường chào đón, quy tắc đạo đức và chính sách tố giác http : //www.maa.org/about-maa/policies-and-procedures/welcoming-environment-codeof-ethics-and-whistlebutter-policy, 2024. [Trực tuyến; truy cập ngày 10 tháng 5 năm 2024].
10 . Phillip Rogaway. Đặc điểm đạo đức của công việc mật mã, 2015.
11.Russ Shafer-Landau. Các nguyên tắc cơ bản của đạo đức Nhà xuất bản Đại học Oxford, ấn bản thứ 4, 2018.

Liên kết gốc